Menü
Mutfaklar İçin Hava Debisi
Mutfaklarda havalandırma için gerekli taze hava ve egzoz havası debisi mutfak alanı başına m3 / h olarak ifade edilir.
Bu şekilde ifade edilmiş havalandırma havası debileri Tablo 14.56'da verilmiştir. Bu değerlerden yararlanarak ortamdaki hava değişim sayısı da bulunabilir. Eğer tablodan okunan hava miktarı 60 m3 / h değerinde ve oda yüksekliği 3 m değerinde ise, hacimde hava değişimi saatte 60/3=20 defa olacaktır. Ancak hava debilerinin belirlenmesinde daha uygun ve hassas yöntem, mutfak cihazları sayısı, cinsi ve büyüklüğü göz önüne alınarak yapılan hesaptır. Tablo 14.57'de cihaz cins ve büyüklüğüne göre gerekli hava miktarları verilmiştir.
Burada toplam havanın bulunmasında bir eşzaman faktörü göz önüne alınmalıdır. Bu eşzaman faktörü büyük mutfaklarda 0,5 - 0,8 , küçük mutfaklarda 0,8 - 1 mertebesindedir. Geçmiş yıllarda mutfakta alçak basınç oluşturmak için taze hava egzoz havasından daha az tutulurdu. Ancak günümüzdeki uygulamalarda eşit hava miktarları öngörülmektedir. Dolayısı ile mutfakta nötr basınç söz konusudur.
Alçak basınç sadece küçük mutfaklarda uygulanır. Ayrıca hijyenik olarak kritik bölümlerde (soğuk mutfak, et hazırlama gibi) daha fazla taze hava beslenir. Bu fazlalık diğer bölümlerde dengelenir. Yükün az olduğu zamanlarda debi vantilatör ve aspiratördeki hız anahtarı vasıtası ile azaltılabilir. Mutfaklarda müsade edilen gürültü seviyesi 50-60 dßA mertebesindedir.
Büyük mutfaklarda davlumbazdan emilmesi gereken lokal havalandırma havası, mutfağın ihtiyacı olan taze hava miktarından çok fazla ise ısı tasarruflu davlumbazlar kullanılır. Şekil 14.58'de örneği görülen bu uygulamada mutfaktan egzoz edilmesi gerekli havanın, ancak %20-30 oranında bir kısmına karşı gelen taze hava, merkezi havalandırma santralinden şartlandırılmış olarak karşılanır. Bu hava ortamın ısıtma (veya soğutma) ihtiyacını karşılayacak biçimde şartlandırılmıştır.
Tablo 14.56 1 m2 ALAN İÇİN m3/h OLARAK TEMİZ HAVA DEĞERLERİ
Tablo 14.57 MUTFAK CİHAZLARINDAN OLAN GİZLİ VE DUYULUR ISI KAZANÇLARI, BUHAR YAYIMI VE BU YÜKLERİ Δt = 8K SICAKLIK FARKI VEYA Δx = 5 g/kg ÖZGÜL NEM FARKI İLE KARŞILAYACAK HAVA MİKTARI
Geri kalan %70-80 oranında şartlandırılmamış taze hava özel besleme fanı ile davlumbaza gönderilir. Davlumbaz kenarlarından bir jet halinde davlumbaz egzoz ağzındaki filtrelere doğru üflenen bu hava ve bununla beraber odadan emilen %20-30 mertebesindeki oda havası, egzoz fanı ile dışarı atılır.
Kenarlardan üflenen hava jetinin yarattığı endüksiyon etkisi ile ocak veya fırın şeklindeki kaynak üzerindeki kirli hava etkin bir biçimde davlumbaza doğru emilir. Böylece havalandırma için gerekli olan havanın hepsi ısıtılıp soğutulmadığından bu cihazlarda büyük enerji tasarrufu yapılır.
Bu cihazların bir başka cinsi ise Şekil 14.59'da görülmektedir. Bu cihaz tamamen mutfağa ait olarak dizayn edilmiş bağımsız bir sistemdir. Burada besleme fanı ile emilen taze hava ikiye ayrılır. %20-100 mertebesindeki gereken kadar kısmı kışın ısıtılarak, yazın ise soğutularak odanın klima ihtiyacını sağlar. %80-0 oranındaki geri kalan bölüm ise yukardaki gibi şartlandırılmadan davlumbaz içine üflenir.
Şekil 14.58 ISI TASARRUFLU DAVLUMBAZ
Şekil 14.59 FARKLI CİNS ISI TASARRUFLU DAVLUMBAZ
Bu sistemin ayrıca free cooling özelliği vardır. Yazın antalpik sensör dış hava şartlarının iç havadan daha soğuk olduğunu belirlediğinde, sistem %100 dış hava ile çalışmaya geçer. Yani bu durumda dıştan alınan taze havanın tamamı odaya üflenir. Böylece ara mevsimlerde ve geceleri soğutma enerjisi harcamadan soğutma yapmak mümkün olur.
Kaynak resimler ve makaleler : Isısan çalışmaları no:305
Klima tesisatı kitabı güncelleştirilmiş 3. baskı